Aktualizacja klasyfikacji stopni zaawansowania raka szyjki macicy – stan na 2019 rok
Piotr Lepka1–3, Marcin Jędryka1,2, Marcin Misiek4, Rafał Matkowski2,5, Kamil Zalewski3,4
Klasyfikacje zaawansowania nowotworów złośliwych są podstawowym narzędziem potrzebnym do prawidłowej kwalifikacji do leczenia onkologicznego, podjęcia właściwej decyzji odnośnie do leczenia uzupełniającego, porównywania wyników leczenia oraz prowadzenia spójnych badań klinicznych. Międzynarodowa Federacja Ginekologów i Położników (FIGO) jako pierwsza opracowała własne zasady klasyfikacji i oceny zaawansowania nowotworów złośliwych żeńskiego układu narządów płciowych. Na przestrzeni lat, wraz z postępem w zakresie diagnostyki i leczenia nowotworów ginekologicznych, klasyfikacja zaawansowania wszystkich nowotworów złośliwych ulegała licznym zmianom. Cele niniejszej pracy obejmują porównanie najnowszej klasyfikacji zaawansowania raka szyjki macicy wg FIGO z 2019 roku z poprzednią wersją z 2009 roku oraz omówienie najważniejszych implikacji klinicznych, jakie będą się wiązać z jej wdrożeniem do codziennej praktyki. Nowa wersja klasyfikacji zaawansowania raka szyjki macicy wg FIGO przestaje być klasyfikacją czysto kliniczną, po raz pierwszy pozwala uwzględnić wyniki badań obrazowych i/lub histopatologicznych. W klasyfikacji z 2019 roku w stopniu IA średnica guza przestaje być istotnym parametrem wpływającym na stopień zaawansowania, uwzględnia się jedynie głębokość nacieku. Stopień IB podzielono na trzy podgrupy w zależności od wielkości guza, odpowiednio: IB1 – głębokości naciekania ≥5 mm i średnica guza <2 cm, IB2 – średnica ≥2 cm do <4 cm oraz IB3 – ≥4 cm. W stopniu II uwzględniono możliwość zastosowania technik diagnostyki obrazowej i/lub oceny patologicznej w ocenie wielkości i zasięgu guza. Do stopnia zaawansowania IIA1 zaliczane są guzy o średnicy <4 cm, a do stopnia IIA2 – guzy o średnicy ≥4 cm. Wprowadzono stopień IIIC, obejmujący chore z zajętymi węzłami chłonnymi zaotrzewnowymi, z uwzględnieniem odpowiedniej adnotacji („r” lub „p”) w zależności od zastosowanej techniki (obrazowej lub histopatologicznej) potwierdzającej status węzłów chłonnych. Wdrożenie nowej klasyfikacji pozwoli na bardziej precyzyjne powiązanie stopnia zaawansowania choroby wg FIGO z rzeczywistą sytuacją kliniczną. Do tej pory powszechnie uznawano, że nie powinno zmieniać się raz określonego stopnia zaawansowania choroby, nawet po uzyskaniu nowych danych klinicznych. W przypadku nowej klasyfikacji FIGO zasadne wydaje się uzupełnienie ostatecznego stopnia zaawansowania choroby po weryfikacji chirurgicznej lub wykonaniu bardziej zaawansowanych badań diagnostycznych z adnotacją „wg FIGO 2019”.