LOGO
pl en

Brachyterapia o wysokiej mocy dawki u chorych na raka szyjki macicy

Agnieszka Żółciak-Siwińska1, Joanna Jońska-Gmyrek2, Jagna Staniaszek2, Maryla Kawczyńska1, Anna Kulik1

Affiliacja i adres do korespondencji
CURR. GYNECOL. ONCOL. 2011, 9 (4), p. 264-271
Streszczenie

Wybór metody leczenia chorych na raka szyjki macicy jest uzależniony od stopnia zaawansowania, ocenionego według klasyfikacji FIGO (International Federation of Gynecology and Obstetrics). Zasadniczą metodą leczenia chorych na raka szyjki macicy w stopniach zaawansowania IB2-IVA jest radiochemioterapia. W pierwszym etapie przeprowadzane jest napromienianie z pól zewnętrznych wraz z chemioterapią z zastosowaniem cisplatyny w dawce 40 mg/m2, raz w tygodniu. W kolejnym etapie leczenia stosuje się brachyterapię. Brachyterapia jest istotną częścią leczenia, umożliwiającą podanie wysokiej dawki na narząd rodny wraz z guzem, a jakość tego leczenia ma wpływ na kontrolę miejscową nowotworu (LC), przeżycia odległe (OS), jak również na jakość życia chorych po zakończeniu terapii. W pracy przedstawiono zasady obowiązujące współcześnie podczas leczenia brachyterapią o wysokiej mocy dawki (high dose rate brachytherapy, HDR) u chorych na raka szyjki macicy. Opisano zasady planowania w systemie dwuwymiarowym (2D), stosowanym do dzisiaj mniej więcej w połowie ośrodków brachyterapii na świecie, oraz planowania w systemie trójwymiarowym (3D) na podstawie rezonansu magnetycznego (MR). Ponieważ dostępność MR w naszym i wielu ośrodkach onkologicznych jest utrudniona, zaproponowano modyfikację rekomendacji GIN (Gynaecological) GEC ESTRO dla potrzeb planowania, opierając się na tomografii komputerowej. Zdefiniowano obszary terapeutyczne: HR CTV (high-risk clinical target volume), IR CTV (intermediate risk clinical target volume), jakie można bezpiecznie konturować, opierając się na badaniu klinicznym i TK, przy braku MR. Opisano dopuszczalne dawki dla narządów krytycznych. Na podstawie własnych doświadczeń opracowano wskazania i ograniczenia w zastosowaniu aplikacji śródtkankowych i śródjamowych.

Słowa kluczowe
rak szyjki macicy, brachyterapia HDR, zasady leczenia, planowanie trójwymiarowe (3D), tomografia komputerowa