LOGO
pl en

Sposoby zapobiegania niepłodności u chorych leczonych z powodu nowotworów

Anna Markowska1, Monika Pawałowska2

Affiliacja i adres do korespondencji
CURR. GYNECOL. ONCOL. 2010, 8 (4), p. 273-284
Streszczenie

Dzięki znacznemu postępowi w dziedzinie onkologii w ciągu kilku lat istotnie wzrósł średni czas przeżycia pacjentów leczonych z powodu nowotworów złośliwych, a szczególnie duże powodzenie odnotowuje się w leczeniu nowotworów wieku dziecięcego i młodzieńczego. Niemała liczba młodych osób przechodzących w przeszłości leczenie onkologiczne, w postaci chemioterapii, radioterapii, leczenia chirurgicznego, ma ograniczone możliwości prokreacyjne ze względu na zastosowaną terapię. Wśród chemioterapeutyków do najbardziej toksycznych substancji należą związki alkilujące, tj. cyklofosfamid, chlorambucyl, melfalan i prokarbazyna, przy czym stopień negatywnego oddziaływania cytostatyków na płodność pacjentów zależy w dużej mierze od zastosowanej dawki leku oraz wieku chorego. W przypadku radioterapii ograniczenie zdolności prokreacyjnych związane jest z całkowitą pochłoniętą dawką promieniowania, z polem napromieniania oraz, podobnie jak w przypadku chemioterapii, z wiekiem pacjenta. Wyindukowana jatrogennie bezpłodność stanowi olbrzymi problem dla ozdrowieńców, znacząco obniża ich jakość życia. Poza dziedzicznymi zespołami genetycznymi nie ma dowodów na to, że zastosowana w przeszłości u rodziców terapia przeciwnowotworowa zwiększa ryzyko raka albo wad wrodzonych u potomstwa. Dzięki rozwojowi technik wspomaganego rozrodu istnieje obecnie wiele metod pozwalających zachować zdolności rozrodcze u pacjentów onkologicznych. Przed rozpoczęciem terapii przeciwnowotworowej u osób pragnących zachować płodność należy zaproponować zamrożenie zarodków, oocytów, nasienia, fragmentu tkanki gonadalnej, transpozycję jajników lub hormonalną supresję oogenezy i spermatogenezy. Stosując ww. techniki, daje się tym młodym ludziom szansę na uzyskanie własnego potomstwa.

Słowa kluczowe
leczenie onkologiczne, zachowanie płodności, niepłodność, techniki wspomaganego rozrodu, płodność po leczeniu przeciwnowotworowym