Wstęp: Ciągły wzrost zachorowalności na raka jajnika oraz niezadowalające wyniki jego leczenia są przyczynami dużej liczby badań klinicznych poświęconych temu problemowi. Chemioterapia opierająca się na tzw. złotym standardzie (paklitaksel w kombinacji z pochodną platyny) nie przyniosła przełomu w zakresie wieloletnich przeżyć po leczeniu. Zastosowanie topotekanu lub liposomalnej doksorubicyny w drugiej linii chemioterapii raka jajnika znacząco zwiększyło koszty terapii przy relatywnie niskim odsetku odpowiedzi na leczenie. Cel pracy: Ocena skuteczności i toksyczności leczenia gemcytabiną oraz kombinacją ifosfamidu z etopozydem u chorych na raka jajnika w drugiej linii chemioterapii jako alternatywnej formy leczenia systemowego, po niepowodzeniu chemioterapii opartej na pochodnych platyny. Materiał i metoda: Do leczenia zakwalifikowano 97 chorych, z czego 72 pacjentki otrzymały kombinację ifosfamidu z etepozydem, a pozostałe 25 – gemcytabinę. Wyniki: Oba schematy okazały się aktywne i pozwoliły na uzyskanie odpowiedzi klinicznej u około 1/3 chorych. Obserwowany czas trwania odpowiedzi oraz czas do progresji był zbliżony w przypadku obu form terapii. Zastosowanie gemcytabiny było leczeniem mniej obciążającym zarówno ze względu na sposób podawania, jak i obserwowany profil toksyczności. Wnioski: Chemioterapia oparta na ifosfamidzie i etopozydzie lub gemcytabinie może być alternatywą dla innych kosztownych form leczenia systemowego przy podobnej aktywności przeciwnowotworowej. Gemcytabinę można rekomendować szczególnie u osób starszych, w gorszym stanie ogólnym oraz w tych przypadkach, w których możliwe jest leczenie wyłącznie w warunkach ambulatoryjnych.